Het is dé zomer voor vakantie in eigen land. Grijp deze kans om de juweeltjes van het Nederlands erfgoed te verkennen. Of ontdek welke kunstwerken je in de Hollandse buitenlucht kan vinden. Er is namelijk meer dan je denkt. Daarom een aantal tips voor een culturele ontdekkingstocht in eigen land.
Digitale routes
Cultureel erfgoed en kunst ligt soms letterlijk op straat. Je loopt er alleen vaak langs zonder dat je het door hebt. Met routes die je online kunt vinden, of nog mooier waar een app voor is gemaakt, kun je erachter komen waar het de moeite waard is om even stil te staan.
Nederland heeft een rijke historie van de Romeinen tot de Tweede Wereldoorlog, maar heeft ook een uniek landschap. Er zijn verschillende manieren hoe je de verhalen die verborgen liggen in het landschap kunt leren kennen. Digitale middelen bieden zijn ideaal om deze verhalen op een creatieve manier te delen of je mee te nemen in nieuwe manier van kijken naar je omgeving. Terwijl je gezellig door de natuur wandelt of fietst is alles voor een culturele ontdekkingstocht in eigen land binnen handbereik met een smartphone of tablet.
Routes op website
Er zijn een aantal websites waarop je verschillende wandel- en fietsroutes kunt vinden langs kunst en erfgoed. De meeste zijn te downloaden als PDF of staan op een webpagina beschreven. Het is misschien niet de handigste manier om de informatie over de route en bezienswaardigheden bij de hand te houden, maar de routes blijven de moeite waard.
Erfgoed en kunst in de natuur
Veel erfgoed bevindt zich in natuurgebieden. Dus organisaties die de natuur beheren zijn vaak ook de hoeders van het erfgoed. Daarom kun je leuke erfgoedroutes vinden op de website van Natuurmonumenten. Op de site staan routes door heel Nederland. Staatsbosbeheer heeft ook een aantal routes op haar website staan. Zoals de Kunstroute Dorst bij Breda en de Wandelroute op de Hondsrug in Drenthe.
In de voetsporen van Van Gogh en Mondriaan
Maar wil je een route waarbij je echt meer historische informatie krijgt over kunst zijn de routes van het RKD (Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis) een absolute aanrader. Van zowel Vincent van Gogh als Piet Mondriaan hebben zij letterlijk hun leven in kaart gebracht. Alle locaties waar zij woonden en werkten zijn op genomen in allerlei fiets- en wandelroutes. Bovendien is voor beide schilders een mobiele website gemaakt en kun je dus gemakkelijk op je telefoon de route en informatie raadplegen. Voor Van Gogh zijn zelfs de locaties in het buitenland al beschikbaar. Voor de Mondriaanroute wordt hier nog aan gewerkt.
Route op de app
Er zijn ook meer gedigitaliseerde en daarmee gebruiksvriendelijkere routes. Het handigst is natuurlijk een app die je op je telefoon kunt downloaden, mits deze wel vanuit gebruikersgemak is ontworpen. Een goed voorbeeld vind ik de app van Rotterdam Routes.
Rdam Routes
Rotterdam Routes biedt een brede aanbod van routes in Rotterdam en omgeving. Het zijn routes door iconische Rotterdamse wijken, maar ook met verschillende historische en kunst thema’s. Voorbeelden zijn de Street Art route en de Kunst en Poëzie route.
Door de GPS functie zie je precies waar je bent op de routekaart. Er zijn foto’s van de bezienswaardigheden waar ook een audiotour aan is verbonden. En het fijnste vind ik dat je de route kunt downloaden zodat je er offline gebruik van kan maken. Dan ben je niet afhankelijk van je internetverbinding en databundel. Kom je er even niet uit? De app opent met een korte tutorial, die je ieder moment opnieuw kunt bekijken. De app is simpel en overzichtelijk. Je kunt de routes doen wanneer en hoelang je maar wilt. Je kunt ieder moment de route stoppen en later weer oppakken. Door de GPS zie je meteen waar je bent op de route.
Luisterroutes
Er zijn ook routes met een creatieve invalshoek. In dit geval zijn het routes die leuk zijn om naar te luisteren ook vanuit huis.
Land Art Flevoland
De eerste is de Land Art Flevoland podcast. Flevoland is onze jongste provincie en diegene met de meeste Land Art kunstwerken. Om deze meer onder de aandacht te brengen werd het Land Art Luisterweekend 2020 georganiseerd. Dat leidde tot een podcast serie gemaakt door kunstjournalist Luuk Heeze. In de podcast wordt ingegaan op wat Land Art is, hoe er zoveel werken in Flevoland terecht zijn gekomen en hoe ze een plek innemen in de omgeving. Door middel van interviews worden de unieke verhalen rondom de kunstwerken naar voren gebracht, maar ook de ontwikkeling van Flevoland. Met afleveringen van 15 minuten is het leuk om te luisteren bij de kunstwerken, in de auto of trein er naartoe of thuis op de bank.
Onbewogen verhalen Utrecht
De tweede is de audiotour Onbewogen verhalen een wandelroute langs kunst in de openbare ruimte in Utrecht. De kunstwerken in de stad Utrecht zijn in kaart gebracht in een app, maar daarnaast is er een aantal jaar geleden een audiotour gelanceerd. Niet een audiotour zoals je zou verwachten, want voor deze tour zijn 11 bekende Nederlanders gevraagd te reageren op de kunstwerken, vanuit het perspectief van de werken zelf. Het zijn korte fictieve verhalen van ongeveer 4 minuten geworden. Ieder fragment wordt ingeleid met informatie over het kunstwerk, waarna de standbeelden tot leven komen door de verhalen van de BN-ers. Je fantasie wordt geprikkeld en je begint je af te vragen of de standbeelden inderdaad niet van alles denken van al die mensen die voorbijkomen of af en toe gezellig samen staan te kletsen..
Nog meer tips voor een culturele ontdekkingstocht in eigen land?
Het is slechts een selectie van alle erfgoed- en kunstroutes in Nederland die je online kunt vinden. Laat het mij weten als je een originele en creatieve route kent waarvan je denkt dat hij in dit overzicht thuishoort.
Of wil je als erfgoedorganisatie een keer praten over de mogelijkheden van een creatieve (nieuwe) fiets- of wandelroute? Daar help ik je graag mee als je een bericht stuurt.